Auteur: jurytop50

“Linksland, heathland, parkland—the Netherlands has it all.” Zo begint een artikel op de website van Links Magazine over golfbanen in Nederland.

De meeste Amerikanen maken golfreizen naar de British Isles, maar het is volgens Links Magazine de hoogste tijd dat ze Nederland gaan ontdekken. Niet alleen omdat Nederland een ‘fun country to visit’ is, ook omdat ’tee times in the UK and Ireland are becoming as scarce as metal spikes’. En omdat Nederland veel goeds te bieden heeft:

“Some are true links courses, set in windswept dunescapes that rival those of Great Britain and Ireland in both size and spectacle. Others are heathland or parkland courses, including several designed by Golden Age luminary Harry S. Colt. And then there are the more modern layouts from contemporary designers, including Kyle Phillips and Dutchman Frank Pont, both of whom have also had a hand in restoring some of the Netherlands’ best-loved courses.”

In het artikel vertelt golfbaanarchitect Frank Pont dat Nederland meer dan 160 kilometer aan ‘linksland’ heeft. Hij wijst er ook opdat het linksgebied vaak meer is dan een dunne strook. Op sommige plaatsen is het land tussen zee en vruchtbaar land kilometers breed. De auteur van het artikel, David Desmith, ziet de Koninklijke Haagsche als beste:

“Many of its brawny holes feature crowned greens, often elevated, that test your skill with approach and recovery shots all day long.”

Over de Noordwijkse:

“There are numerous false fronts, swales, pot bunkers, and challenging angles to negotiate. One highly memorable hole is the 15th—a par four that doglegs over/around a towering sentinel dune.”

Natuurlijk worden ook de beste heidebanen behandeld, zoals De Pan, Eindhovensche Golf en Hilversumsche:

“Courses that are often compared to English standouts Sunningdale and Swinley Forest.”

Ook vermeld worden Bernardus, The Dutch, Lage Vuursche, The International, Stippelberg, Hoge Kleij, de Swinkelsche en Links Valley . Architect Kyle Phillips over Bernardus:

“The golf course itself is really a restoration of the landscape—the historic landscape.”

Lees het artikel van Links Magazine hier.

In de nieuwe Golf World Top 100 Best Golf Courses in Continental Europe, gepubliceerd in oktober 2021, bezet De Pan nog steeds de tweede plaats (achter de Grand Parcours-baan van Morfontaine.

De jury van de ranglijst bestaat uit ruim tien personen en wordt aangevoerd door Chris Bertram. Er staan veel Nederlandse banen in de lijst en zeven daarvan staan in de top 35. Nieuw in de top 100 zijn de Swinkelsche en Bernardus. De Haagsche en Rosendaelsche zijn flink gestegen. De Noordwijkse is enorm gezakt.

2 (2) De Pan – No.2 again for ‘De Pan’, but what a runner-up it is. It’s superior to courses that have held the honour of being our No.1 – all of whom are now behind it in our list – but has the mighty Morfontaine ahead of it, and that’s a significant hurdle to overcome. As the marks confirm, this Harry Colt heathland is by clear distance the No.2 and closer to the top spot than third. Heather, pines, gorgeous turf that is sandy and firm… De Pan has a tangible ‘glad to be alive’ feeling. The routing and individual holes are Colt at his best. De Pan is a traditional club but is a welcoming one, and that means with a bit of advanced planning you can enjoy this masterful heathland for yourself.

4 (13) Haagsche – A course that bears the Dutch master Harry Colt’s name but where his associate Charles Alison did much of the work – and which has now been restored by Frank Pont. So what can you expect? A seaside course that is demanding to all who tackle her, whether that be long game or short game. Beautifully presented with panoramic views from fairways that rise and fall to a surprising extent – this is the supposedly flat Netherlands, after all.

9 (6) Kennemer – The work of Harry Colt and Frank Pennink squeezes into our top 10 at a time when it has never been more competitive. Hillier than some classic links – which the panel welcomed – and some woodland framing, so this is a distinctive, traditional seaside course presented as it should be.

27 (27) Eindhovensche – A notable position for Eindhoven; this is the first time it has been ranked above one of the three seaside courses in the Netherlands in our ranking. This heathland is all about fun. Playable, varied and always interesting, don’t expect this to be a one-off top 30 slot. This is an effortlessly charming course.

28 (9) Noordwijkse – Some question Noordwijkse’s fall in the ranking over the last decade, but our panel feel it needs a thorough not superficial overhaul to reach its full potential. The seaside holes could be absolutely spectacular, the woodland ones need a lot of tree management. It really could be wonderful.

31 (24) Hilversumsche – The most stringent of the Dutch heathlands we feature, Hilversumsche was modernised astutely by Kyle Phillips in the past decade. It’s characterised by exacting two-shot holes, this is a course to play off a suitable tee to get the most from it; do that, and you will lap up its pine, heather and sand.

33 (51) Rosendaelsche – A fixture in the top 40 of our ranking since we made an all-encompassing trip to the Netherlands in 2016. Anyone who doesn’t think this is one of the continent’s Top 100 courses won’t agree with us on courses a great deal. New holes have blended in well and this is simply a high-class heathland.

56 (-) Bernardus – A magnificent piece of work by Kyle Phillips on what we know was an average piece of land. Phillips – who has the two at Verdura plus significant work at Valderrama, Penha Longha and Hilversumsche to his name on the continent – has really worked some magic here to produce a course already rated so highly by us. Bernardus has a wonderful landscape character. In time, it could develop into a proper heathland and is well on the way already. The grasses and textures are wonderful, and the course plays as hard as it looks. The setting and climate are different, obviously, but it is a lot like Yas Links in the challenge it sets. A notable new entry to this seriously competitive list of continental Europe’s best golf courses.

69 (-) Swinkelsche – Frank Pont’s name appears in this ranking several times for his skilful restoration of classic courses. Here he demonstrates he is also adept at creating fine new courses. The site did not do him many favours, but Pont has produced a thoughtful and engaging experience in an unfussy manner.

De ranglijst is hier te vinden. Lees ook een achtergrondartikel op de website van Today’s Golfer.

The Links Valley en de Domburgsche Golfclub worden door het gezaghebbende Amerikaanse tijdschrift Golf Magazine gerekend tot de beste 9-holes banen in de wereld. In een nieuwe ranglijst – The 50 Best 9-Hole Courses in the World – bezet de nieuwe baan in Ermelo de 19de plaats. De Domburgsche, de oude 9-holes linksbaan in Zeeland, komt in de lijst voor op de 33e plaats.

Nationaal was er al veel lof voor The Links Valley, de “omkeerbare” 9-holes baan die in 2018 geopend is. Niet alleen van de experts van de website top50golf.nl maar ook van Nederlandse spelers, zo blijkt uit het hoge cijfer dat golfers geven op de website Leadingcourses.com. The Links Valley bezet bovendien de eerste plaats in de Golfers Choice-ranglijst van Beste 9-holes golfclubs van LeadingCourses. Maar nu is er internationaal ook erkenning voor het ontwerp van golfbaanarchitect Frank Pont en zijn bureau Infinite Variety Golf Design.

De initiatiefnemers en eigenaars van Links Valley zijn blij met de waardering van de internationale jury die de banenranglijsten voor Golf Magazine samenstelt. “De erkenning voor onze baan is een grote eer”, zegt Mike Woltering, een van de eigenaren van The Links Valley. “Het is fantastisch dat Golf Magazine nu voor het eerst ook een ranglijst van de beste 9-holes banen in de wereld heeft gepubliceerd en dat wij hierin staan. Het heeft er zeker mee te maken dat 9-holes golf de toekomst heeft, ook in Amerika. Wij haken daar met The Links Valley heel goed op in. We onderscheiden ons door een schitterende heiderijke locatie op de Veluwe en we bieden daarnaast met onze reversible course – een baan die in twee richtingen te spelen is – de variatie die een 18-holes baan heeft. Als je de North Course speelt benader je dezelfde greens van een andere kant dan op de South Course en dat maakt The Links Valley heel speciaal.”

Ook golfbaanontwerper Frank Pont is vereerd door de erkenning voor The Links Valley. “Het is prachtig om te zien dat The Links Valley net als andere Nederlandse grootheden als de Koninklijke Haagsche en De Pan door het bekende golf blad Golf Magazine in de absolute wereldtop wordt geplaatst. Door een omkeerbare baan van negen holes aan te leggen, gebruikmakend van een idee van de klassieke Engelse architect Tom Simpson, hebben we eigenlijk een 18-holes baan op een terrein van negen holes gecreëerd. Het eindresultaat is een mix van de landvormen die aan de Koninklijke Haagsche doen denken, greenvormen die geïnspireerd zijn door De Pan, heidevelden die steeds meer aan de heathlands bij London zullen doen denken op een unieke locatie met hoogteverschillen van meer dan 20 meter.”

Omdat de baan op zandgrond is aangelegd is The Links Valley het hele jaar goed bespeelbaar. De baan is gebouwd door SBA Golf & Groen en dit gespecialiseerde bedrijf voert nu het dagelijkse onderhoud uit.

Op het golfterrein zijn ook oefenfaciliteiten waaronder een grote driving range met een Toptracer-systeem voor swinganalyses en nuttige oefensessies. Hier geeft de golfschool van The Links Valley lessen aan beginners en gevorderden. In het hoofdgebouw op het terrein van The Links Valley is een vergaderruimte, golfshop en brasserie met terras gevestigd waar iedereen welkom is. De brasserie biedt een prachtig uitzicht op de bijzondere golfbaan.

Dit schrijft Golf Magazine over The Links Valley:

“Expert’s take: Situated in an old sand quarry in De Veluwe, the largest heathland area of the Netherlands, this undulating course features height differences of more than 20 yards, something that is quite unusual for courses in the Low country.

Because it took nearly 15 years to secure permits for design, the design team (led by Frank Pont) took years to refine the somewhat complex design concept of a reversible course, following an idea proposed by Tom Simpson some 90 years ago.

The course is a mix of bold landforms, (re)developing heathland, natural sandy waste areas and raised greens sporting mild contours surrounded by lots of short grass. Very few bunkers were used, mostly because they were not needed. Strong emphasis is on the ground game, which works well because the course plays very fast and firm.”

Het commentaar bij Domburg:

“Expert’s Take: One of the oldest links courses in the Netherlands, situated in the narrow dunes of the province Zeeland.

The layout is understated, following a classic out-and-back routing, where especially the outgoing holes provide the most classic experience playing through, among other things, bomb craters of WWII.

Course is a mix of classic and modern design elements; I would like to see it become more old fashioned again.”

In Het belang van Limburg is een interview met golfbaanarchitect Bruno Steensels, geschreven door Rudi Smeets en Xavier Champagne. Op de vraag wat hij zijn mooiste of meest geslaagde baan vindt, zegt Steensels:

“Moeilijke vraag. Bij wijze van boutade zeg ik altijd dat de laatste baan de mooiste is. Ik ben heel tevreden over The International in Amsterdam en The National in Sterrebeek, maar in al mijn projecten zijn er wel elementen die er op een of andere manier bovenuit springen.”

Steensels is de ontwerper van onder meer The International en de Goyer. Op dit moment krijgt Golfclub De Haar een 18-holes baan die ontworpen is door de Belg. Lees het interview hier.

Keaton Golf (Maurice Smit) wandelde rond op de plaats waar de golfbaan in Oostvoorne heeft gelegen en schreef een artikel over de Voornsche. Een fragment:

Ondanks dat de Voornsche baan door de kenners uit die tijd zeer geroemd werd, is het grote succes van de golfclub altijd uitgebleven. In de omgeving van de golfbaan woonden destijds veel te weinig mensen die zich het lidmaatschap van de golfclub konden veroorloven. Daardoor werd golfclub Voorne vrijwel geheel afhankelijk van spelers van buiten de regio.

De bereikbaarheid van de golfbaan was lastig. Om vanuit Rotterdam met de auto bij de golfbaan te komen was in die tijd een onderneming van twee uur. Veel leden van de golfclub waren echter ook lid van de Rotterdamsche Aero Club. Mede op hun verzoek werd in Oostvoorne een vliegveld aangelegd zodat zij vanaf vliegveld Waalhaven in Rotterdam snel naar de golfbaan en de aangelegen villawijk op Voorne konden reizen.

Lees ook De oudste golfbanen van Nederland.

Een uniek golfproject voor Nederlandse begrippen nadert zijn voltooiing. De range van The Mondial (voorheen de Nieuwegeinse Golfclub) wordt omgebouwd tot een oefengebied waar het korte spel geoefend kan worden als ware men op de golfbaan.

Onder leiding van architect Michiel van der Vaart is het aannemersbedrijf Oosthoek groep van Piet en Johan Oosthoek hard aan het werk op The Mondial. De nieuwe exploitanten gaan golf volgens een nieuwe formule presenteren; het gehele oefengebied wordt omgetoverd in een Short Game Center. Later volgen er ook aanpassingen aan de hoofdbaan (negen holes) en de par-3 baan (ook negen holes). Maar de eerste fase is de transformatie van de vlakke range in een sterk geonduleerd oefengebied met greens, voorgreens en bunkers. Vanaf de afslagplaatsen (matten in een overdekt deel en een grastee vlak daarvoor) loopt de Short Game Range langzaam omhoog zodat je ook de greens die verder weg liggen goed kunt zien. Het hoogteverschil is vier meter en om dat te bereiken is er 18.000 kuub grond aangevoerd; de oude toplaag is opzij gezet en hergebruikt. De achterste green vereist een slag van ongeveer 160 meter, de voorste greens liggen op zo’n 20 tot 50 meter. Je kunt er dus alle facetten van het korte spel oefenen maar ook langere ijzers en voor sommigen hybrides.

De ervaren kraanmachinist is vakkundig de shaping aan het afronden. De beregening, drainage en afvoerputten liggen er al in. Vanwege het droge voorjaar oogde de Short Game Center begin juni nog als een Sahara – inclusief de glooiingen die je in de woestijn aantreft – maar dat zal snel veranderen als het gras begint te kiemen (het inzaaien zal gebeuren in de eerste helft van juni).

De tekening van architect Michiel van der Vaart laat goed zien hoe het zal worden: veel kleurcontrast tussen de greens en de voorgreens/aprons zodat de targets voor de golfers duidelijk zichtbaar zijn. “Om het contrast zo groot mogelijk te maken hebben we na overleg met Barenbrug besloten om de greens in te zaaien met een mengsel van roodzwenk en de omgeving met veeldbeemd”, vertelt Van der Vaart. Hij laat zien dat de greens achterop de Short Game Range groter zijn dan de greens vooraan. “Zo lijken alle greens vanaf het gebied waar je ballen slaat precies even groot.”

Vader en zoon Piet en Johan Oosthoek, die in november 2019 zijn begonnen met de klus, zorgen ervoor dat het oefengebied een ideale “firmness” heeft. Het is niet de bedoeling dat een bal in een natte periode doodslaat in z’n eigen pitchmark want de ballen moeten enkele malen per dag geraapt worden. Het is wel de bedoeling dat de ballen bijten zoals elke goed onderhouden green bijt. “De greens van het Short Game Range zijn opgebouwd zoals een tee en ze worden straks ook op teehoogte gemaaid”, vertellen vader en zoon Oosthoek. “De verhouding zand en heidecompost is wel anders dan op een gemiddelde tee want we willen een bepaalde schraalheid bereiken. De voorgreens en aprons zullen als fairways onderhouden worden.”

Bij de bouw van het glooiende oefengebied hoefden de greens niet op ouderwetse wijze met piketpaaltjes uitgezet te worden. De machinist kon met zijn GPS-gestuurde kraan direct maken wat Van der Vaart in Autocad had getekend. Op basis van de ervaring en vakkundigheid van de kraanmachinist is er in het veld nog wel iets aangepast, maar niet veel.

Piet Oosthoek, officieel al gepensioneerd, vindt het project in Nieuwegein een prachtklus. “De golfwereld is wel toe aan verandering. Als we blijven doen wat we deden is de sport niet meer aantrekkelijk voor toekomstige generaties. Op The Mondial hebben ze een visie en gaan ze het anders doen. Wij zijn blij dat we hierbij betrokken zijn en we zijn trots op het resultaat.”

Werken aan je putttechniek kan natuurlijk ook op The Mondial. Direct achter de Short Game Range is een grote oefengreen aangelegd, waarvan de toplaag is opgebouwd met een mengsel van zand en veen in plaats van heidecompost. Deze green van het Short Game Center in wording zal worden ingezaaid met wit struisgras. De volgende fase van de transformatie van het golfterrein bestaat uit aanpassingen aan de par-3 baan van de voormalige Nieuwegeinse die min of meer rondom de Short Game Range is gelegen. Nog later komen er een horecavoorziening en een shop zodat het voor golfers nog aantrekkelijker wordt om te oefenen (en te lessen) op het Short Game Center van The Mondial Academy. Maar het meest opvallende onderdeel van de transformatie – de Short Game Range – is nu af. Het wachten is op het gras en dan kunnen golfers hier hun spel oefenen alsof ze in de baan zijn.

De enige golfbaan van Nederland die gedurende de coronacrisis open is, Naarderbos, is geen golfbaan meer. Het golfterrein aan het Gooimeer is totaal verwilderd maar wel “open”. In afwachting van een nieuw bestemmingsplan wordt de 18-holes baan gebruikt als recreatiegebied.

Naarderbos, ontworpen door Gerard Jol, stond tot 2014 in de Top 50 van beste 18-holes banen in Nederland. In november 2018 ging de poort op slot, de Golfexploitatiemaatschappij Naarderbos ging failliet. Dat was een gevolg van een langdurig en complex conflict tussen eigenaar Michael van de Kuit en de gemeente Gooise Meren (Naarden, Muiden en Bussum) dat nog steeds speelt.

Nu lopen er vooral wandelaars met honden rond op de baan uit 2003 maar op sommige dagen zie je ook nog wel eens een golfer. Je moet dan wel veel ballen meenemen want je raakt ze snel kwijt. Golf op Naarderbos is nu golf in de natuur. De fairways zijn veranderd in hoge rough, in de bunkers staat onkruid en het gras op de kapot gebarsten greens is bijna helemaal verdwenen.

De huidige staat van Naarderbos maakt één ding heel duidelijk: een golfbaan kan niet lang zonder onderhoud. Naarderbos is geen golfbaan meer en zal het ook niet meer worden. Maar hopelijk mag en zal er op andere golfbanen weer snel gegolfd worden want voor onderhoud zijn inkomsten nodig.

In een artikel op de website van Links Magazine noemt Thomas Dunne de baan van De Pan een “sleeper” (een relatief minder bekend meesterwerk) van “The Greatest Golf Architect of All Time: Harry Colt”.

Harry Colt staat in een oude editie van Links Magazine uit 2013 bovenaan de ranglijst van de “25 greatest architects of all time”. In een artikel beschrijft Thomas Dunne het ontwerpfilosofie van Colt. Hij geeft ook aan wat hij de beste baan, de meest representatieve baan en de beroemdste hole van Colt vindt. En onder het kopje “Sleeper” (een onverwachte hit) schrijft hij:

“In the 1920s and ’30s, Colt and Alison regularly crossed the English Channel to develop links on the North Sea coastlines of France (Le Touquet), Belgium (Royal Zoute), and Holland (Kennemer, Royal Hague). In the Dutch interior, Colt found a swath of Surrey-esque heathland at Utrechtse Golf Club. One highlight of that course, known as “de Pan,” is the superb short par-four 10th, which calls for an approach threaded between a pair of tall, scrub-covered mounds.”

Dunne is samen met Lawrence Donegan oprichter van het prachtige golfblad McKellar Magazine. De Pan staat in de Top 50 van Nederlandse golfbanen op de tweede plaats.

Lees het artikel op linksmagazine.com.

Lees ook Colt in Nederland.

Lees ook een artikel uit 2005 van Thomas Dunne over “Holland’s Linksland” (pdf).

Links Valley staat bovenaan in de nieuwe Golfers’ Choice-ranglijst van 9-holes banen die Leadingcourses.com elk jaar publiceert. Leadingcourses is een beoordelingsplatform voor golfers.

Om precies te zijn staat de omkeerbare baan in Ermelo op de eerste plaats van de ranglijst met “beste golfclubs (overall) van Nederland met 9 holes”. In deze ranglijst wordt niet alleen gekeken naar het oordeel van golfers over de baan, ook hun oordeel over het onderhoud, het clubhuis en de faciliteiten wordt meegewogen.

Links Valley is als “reversible” 9-holes baan een geval apart, lees meer in dit artikel op deze website.

De Koninklijke Haagsche, nummer 1 in onze Top 50, staat opnieuw op de eerste plaats in de Leaedingcourses-ranglijst met beste 18-holes golfclubs (overall). En de Haagsche is ook weer nummer 1 in de lijst met beste golfbanen van Nederland. Voor die ranglijst wordt alleen gekeken naar het cijfer dat golfers voor de golfbaan zelf geven. In deze “pure” lijst staat Links Valley overigens op de 39ste plaats.

In de ranglijst beste onderhoud van Nederland is dit de top 5:

• The Dutch
• Haagsche
• Bernardus
• De Pan
• Noordwijkse